SBS İLE İLGİLİ GENEL BİLGİLER

SBS ile ilgili genel bilgiler

Öğretim programlarını geliştirme ve uygulama çalışmaları Millî Eğitim Bakanlığı tarafından 2004 Yılından bu yana kademeli olarak sürdürülmektedir. Bu çalışmaların devamı olarak ortaöğretime geçiş sistemi yeniden yapılandırılmıştır.
Yeniden yapılandırılan ortaöğretime geçiş sistemiyle birlikte öğrencilerin ilköğretim sonundaki performansı; 6, 7 ve 8’inci sınıfların sonunda öğretim programı odaklı sınavlarla belirlenecek ve bu şekilde öğrencilerin bilhassa okuluna ve derslerine önem vermesi sağlanmış olacaktır. Ortaöğretime geçişte esas alınacak puan belirlenirken, seviye belirleme sınavları ile okuldaki bütün derslerden alınan başarı puanları yanında, öğrencilerin okul kültürüne uyumu, öz bakımı, kendini tanıması, iletişim ve sosyal etkileşimi, ortak değerlere uyumu, çözüm odaklı olma, sosyal faaliyetlere katılımı, takım çalışması ve sorumluluk, verimli çalışma, çevreye duyarlılığı gibi davranış niteliklerinin değerlendirilmesinden aldıkları puanlarda hesaba katılacaktır. Buna göre 6, 7 ve 8’inci sınıfların sonunda bu sınıflar için öğretim programı odaklı sınavlardan elde edilen puanların yüzde 70’i, öğrencilerin okuldaki yıl sonu başarı puanlarının yüzde 25’i ve belirlenen davranış ölçütlerine dayalı olarak elde edilen davranış puanının yüzde 5’i toplanarak öğrenci hakkında, sadece anlık bir performansa dayalı değil geniş bir zaman dilimine ve üretilen çok boyutlu bir performans göstergesine dayalı olarak her sınıf için “Sınıf Puanı” bulunacaktır. Ayrıca bu üç sınıftaki performansa dayalı olarak elde edilecek sınıf puanlarından 6’ncı sınıfın yüzde 25’i, 7’nci sınıfın yüzde 35’i ve 8’inci sınıfın da yüzde 40’ı alınarak “Ortaöğretime Yerleştirme Puanı” elde edilecektir. Bu şekilde oluşturulan yeni sistemde öğrencilerin, üç yıl boyunca motivasyonlarının devam etmesi ve temel eğitim niteliği taşıyan ilköğretim eğitiminin ruhuna uygun bir şekilde bütün derslerin önemsenmesi sağlanacaktır. Bu yıl ilköğretimin 8’inci sınıfında öğrenim gören öğrenciler son kez OKS’ ye girecek olup SBS’ye girmeyecektir.
Yeni sistem sayesinde ilköğretimdeki eğitim ve öğretim durumunun sınıflara, derslere, öğretmenlere, okullara, il, ilçe ve bölgelere göre somut olarak değerlendirilmesi mümkün olacaktır.
Ortaöğretime Geçiş Sistemiyle, öğrencilerin performansı çok boyutlu olarak, sürece yayılmış bir şekilde değerlendirilecektir.
İlk olarak 2006 Yılında ortaöğretim kurumlarında uygulamaya konulan 100’lük puan sistemi, bu yıl ilköğretim okullarında da uygulanmaya başlanmıştır.
Yapılan düzenlemeler sadece 100’lük sistemin uygulanmaya konulmasıyla sınırlı kalmamış, yeni Ortaöğretime Geçiş Sistemiyle birlikte daha fazla anlam ve önem kazanan okulda, derslere dayalı olarak elde edilen başarıların daha sağlıklı bir şekilde ölçülmesi ve değerlendirilmesi için düzenlemeler yapılmıştır.
Ortaöğretime Geçiş Sistemi çerçevesinde, hem okuldaki eğitimin hem de öğretmenlerin yapacağı ölçme ve değerlendirmenin önemi artırılmıştır.
Ortaöğretime Geçiş Sistemi, e-okul sistemi çerçevesinde her türlü iş ve işlemi elektronik ortamda gerçekleştirmektedir. Yurt dışında Bakanlığımıza bağlı olmayan okullarda öğrenim gören öğrencilerin, ortaöğretimlerine ülkemizde devam etmek istemeleri durumunda, sisteme dâhil olabilmelerine Ortaöğretime Geçiş Sistemi imkân sağlamaktadır. Böylece çok yönlü ve ayrıntılı bir veri tabanı oluşacaktır.
Yukarıda belirtilen değişikliklerin gerektirdiği tutum ve davranışların, okul yöneticileri ve öğretmenlerce özümsenerek uygulanması, öğrenci ve velilerin bu değişiklikler konusunda bilgilendirilmesi büyük önem taşımaktadır.

Ortaöğretime Geçiş Sistemi
Ortaöğretime Geçiş Sistemi; merkezî sistemle öğrenci alan ortaöğretim kurumlarına geçişte öğrencinin 6, 7 ve 8’inci sınıflarda ders kesiminden sonra gireceği seviye belirleme sınav puanı, yıl sonu başarı puanı ile davranış puanlarının belirlenen oranda toplamı ile elde edilen sınıf puanlarının, belirlenen oranda toplamından elde edilen ortaöğretime yerleştirme puanını esas alınarak merkezî yerleştirmenin yapılacağı yeni bir sistemdir.

Seviye Belirleme Sınavı (SBS)
Seviye belirleme sınavları (SBS); ilköğretimin 6, 7 ve 8’inci sınıflarında; görsel sanatlar, teknoloji ve tasarım, müzik, beden eğitimi, rehberlik/sosyal etkinlikler dersleri dışındaki zorunlu derslerin öğretim programlarından ders yılı sonunda yapılan merkezî sistem sınavlarıdır.
Bu sınavlar yarışma sınavı niteliğinde olmayıp öğrencinin derslerden elde ettiği kazanımlarının ne ölçüde kazanıldığının ölçülmesini amaçlamaktadır.

Yılsonu Başarı Puanı (YBP)
Öğrencinin derslerden aldığı yıl sonu puanları, o derslere ait haftalık ders saati ile çarpılarak ağırlıklı yıl sonu puanları hesaplanacak. Bu puanların toplamının, o derslere ait haftalık ders saati toplamına bölünmesiyle yıl sonu başarı puanı hesaplanacaktır.

Davranış Puanı ve Dönüştürülmesi
Davranış puanı; öğrencinin okul içindeki okul kültürüne uyum, öz bakım, kendini tanıma, iletişim ve sosyal etkileşim, ortak değerlere uyma, çözüm odaklı olma, sosyal faaliyetlere katılım, takım çalışması ve sorumluluk, verimli çalışma, çevre duyarlılığı ölçütlerinin notla değerlendirilmesi sonucunda elde edilen davranış notunun 100’lük puana çevrilmesiyle bulunan puandır.
İlköğretim 6, 7 ve 8’inci sınıflarda tüm dersler için, ders okutan öğretmenlerin her bir ölçüte vermiş oldukları notların aritmetik ortalaması alınarak öğrencinin o ölçüte ait dönem notu elde edilir. Her bir ölçütün iki döneme ait notlarının aritmetik ortalaması alınarak ölçütün yıl sonu davranış notu bulunur. Tüm ölçütlerin yıl sonu notlarının aritmetik ortalaması alınarak davranış notu hesaplanır. Davranış notu 20 ile çarpılarak davranış puanı elde edilir.
Öğrencinin geçerli bir nedenle ders veya derslerden davranış notları eksikse mevcut notları üzerinden davranış puanı hesaplanır.

Sınıf Puanı ve Ortaöğretime Yerleştirme Puanının Hesaplanması

Sınıf puanı; o yılın seviye belirleme sınavı puanının % 70’i, yıl sonu başarı puanın % 25’i vedavranış puanının % 5’i esas alınarak elde edilen puandır.
Herhangi bir sebeple seviye belirleme sınavına katılmayan öğrencinin seviye belirleme sınavı puanı, o yıla ait en düşük seviye belirleme sınavı puanıdır.
Ortaöğretime yerleştirme puanı; 6’ncı sınıfın sınıf puanının (SP6) % 25’i, 7’ncı sınıfın sınıf puanının (SP7) % 35’i ve 8’inci sınıfın sınıf puanının (SP8) % 40’ı toplanarak elde edilen puandır.
2007–2008 Öğretim Yılında ortaöğretime geçiş sistemine 6 ve 7’nci sınıflardan başlanır. Bu öğretim yılında 7’nci sınıfta öğrenim gören öğrenciler, 7’nci ve 8’inci sınıf puanlarından elde edilen ortaöğretime yerleştirme puanıyla yerleştirilir.
Bu öğrencilerin ortaöğretime yerleştirme puanları; 7’nci sınıf puanının %40’nın, 8’inci sınıf puanının % 60’nın toplamıyla bulunur.

Ortaöğretime Kurumlarına Yerleştirme İşlemleri

Fen Liseleri, Anadolu Liseleri, Sosyal Bilimler Liseleri, Anadolu Teknik Liseleri, Anadolu Meslek Liseleri, Anadolu Öğretmen Liseleri, Anadolu İmam-Hatip Liseleri, Anadolu Sağlık Meslek Liseleri, Sağlık Meslek Liseleri, Adalet Meslek Liseleri, Anadolu Tarım ve Tarım Meslek Liseleri, Anadolu Tapu ve Kadastro Meslek Lisesi ve Anadolu Meteoroloji Meslek Lisesine yerleştirme işlemi, ortaöğretime yerleştirme puanına göre yapılacaktır.
Yerleştirme işlemi, ortaöğretim yerleştirme puanına göre yapılır. Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü tarafından tercih başvuruları alınmak suretiyle puan üstünlüğü esasına dayalı olarak önceden belirlenmiş kontenjanlara göre yerleştirme yapılır. Ortaöğretim yerleştirme puanlarının eşit olması halinde 8’inci sınıf seviye belirleme sınavı (SBS) puanı, eşitliğin devamı hâlinde, 7’nci sınıf seviye belirleme sınavı (SBS) puanı, yine eşitliğin olması halinde 6’ncı sınıf seviye belirleme sınavı (SBS) puanı yüksek olan öğrenciye öncelik verilir. Bunlarında eşit olması halinde tercih önceliği dikkate alınır.
Bakanlık her yıl ortaöğretime geçiş sistemiyle yerleştirme yapılacak olan okulların kontenjanlarını tespit ederek http://oges.meb.gov.tr adresinden ilan edecektir. Öğrenciler bu kontenjanlara göre tercih yapacaktır.